माजी क्रिकेट दिग्गजाने गेल्या वर्षी सत्तेतून काढून टाकल्यानंतर देशभरात निदर्शने केली होती आणि त्याच्यावर अनेक गुन्हे दाखल आहेत. मंगळवारी पोलिसांनी त्याला अटक करण्याचा अयशस्वी प्रयत्न केला, त्याच्या कार्यकर्त्यांशी तीव्र संघर्ष झाला.
“मी एक समिती तयार केली आहे जी मी त्यात असलो तर निश्चितपणे एकदाच निर्णय घेईल,” 70 वर्षीय वृद्धाने शनिवारी सकाळी इस्लामाबादला जाण्यापूर्वी त्यांच्या लाहोरच्या घरी दिलेल्या मुलाखतीत सांगितले. त्याच्यावर ९४ गुन्हे दाखल असल्याचे त्यांनी सांगितले.
नोव्हेंबरमध्ये प्रचार करताना गोळी मारून जखमी झालेल्या खान म्हणतात की त्यांच्या जीवाला धोका पूर्वीपेक्षा जास्त आहे, पुरावे न देता म्हणाले की त्यांचे राजकीय विरोधक आणि लष्कर त्यांना या महिन्याच्या शेवटी पदासाठी उभे राहण्यापासून रोखू इच्छित आहे.
लष्करी आणि सरकारने टिप्पणीसाठी केलेल्या विनंत्यांना त्वरित प्रतिसाद दिला नाही.
पंतप्रधान शेहबाज शरीफ यांच्या सरकारने या खटल्यांमागे हात असल्याचा इन्कार केला आहे. आपल्या 75 वर्षांच्या इतिहासातील जवळपास निम्म्या देशावर राज्य करत असलेल्या पाकिस्तानमध्ये बाहेरची भूमिका बजावणाऱ्या लष्कराने ते राजकारणात तटस्थ असल्याचे म्हटले आहे.
खान म्हणाले की, त्याला आता अटक करण्याचे कोणतेही कारण नाही, कारण त्याला त्याच्या सर्व प्रकरणांमध्ये जामीन मिळाला होता. एखाद्या प्रकरणात दोषी आढळल्यास, खान यांना नोव्हेंबरमध्ये नियोजित निवडणुकीत उभे राहण्यापासून रोखले जाऊ शकते.
“सध्या आस्थापनाला माझ्याकडून धोका वाटत आहे. आणि हा मुद्दा आहे,” तो म्हणाला.
खानला अटक करण्याचा पोलिसांनी प्रयत्न केल्याने चकमकी सुरू झाल्या ज्यात डझनभर लोक जखमी झाले.
“माझ्या जीवाला त्यापेक्षाही जास्त धोका आहे,” तो म्हणाला, त्याच्या अटकेची प्रतिक्रिया किंवा त्याला ठार मारण्याच्या कोणत्याही प्रयत्नाबद्दल तो चिंतित होता. “मला वाटते की खूप तीव्र प्रतिक्रिया येईल आणि ती संपूर्ण पाकिस्तानमध्ये प्रतिक्रिया असेल.”
अनेक दशकांच्या उच्च चलनवाढीच्या आणि आर्थिक मंदीच्या काळात माजी पंतप्रधानांनी पाकिस्तानी लोकांमध्ये लोकप्रियता निर्माण केली आहे कारण देश डिफॉल्ट टाळण्यासाठी वेदनादायक कर सुधारणा लागू करतो. प्रत्येक वेळी त्यांनी निदर्शने पुकारली तेव्हा हजारो लोक त्यांच्या मागे धावले.
“मला असे वाटते की जे हे करण्याचा प्रयत्न करीत आहेत त्यांना परिस्थिती समजू शकत नाही. दुर्दैवाने, जे मन मला मारण्याचा किंवा कैद करण्याचा विचार करत आहे, मला वाटत नाही की पाकिस्तान सध्या कुठे आहे.
खान म्हणाले की, मागील लष्करप्रमुख जनरल कमर जावेद बाजवा यांच्यासोबतचे संबंध नोव्हेंबरमध्ये माघार घेतल्यानंतर लष्कराने त्यांना सत्तेवरून हटवण्याची भूमिका बजावली होती. नवे प्रमुख जनरल असीम मुनीर हेही तेच धोरण अवलंबत असल्याचे त्यांनी सांगितले.
लष्कराने यापूर्वी त्यांचे दावे फेटाळले आहेत.
“आमच्या 70 ते 75 वर्षांच्या इतिहासात (लष्कराची) भूमिका आहे. पण ती भूमिका आता संतुलित करावी लागेल. तुमच्याकडे ती शिल्लक आता असणे आवश्यक आहे, कारण पूर्वीची शिल्लक आता व्यवहार्य नाही,” तो म्हणाला.
(लाहोरमधील जिब्रान पेशीमम यांनी अहवाल; विल्यम मॅलार्डचे संपादन)